Stanisłôw Janke

[Stanisław Janke]

(ùr. 1956)

Ùrodzył sã 20 strëmiannika 1956 r. w Kòscérznie, òb dzecné lata mieszkôł dejade w Lëpùszu. Tam téż chòdzył do spòdleczny szkòłë, strzédną – Kòlejowé Technikùm skùńcził w Bëdgòszczë. Òd 1982 r. mieszkô w Wejrowie.

Òd 1979 r. je zrzeszony z cządnikã Pomerania. Òd strëmiannika 1996 r. prowadzy pismiono wejrowsczi samòrządzënë – Nasza Gmina. Pùblicysticzné ë gazétniczé dokôzë mô wëdrëkòwóné téż w cządnikach: Gazeta Gdańska, Pielgrzym, Wieczór Wybrzeża ë Kurier Wejherowski (w 1993 r. béł przédnym redaktorã Kuriera…).

Òd 1990 r. J. je nôleżnikã Zrzeszë Pòlsczich Pisôrzów.

J. pòetickò zadebiutowôł w 1977 r. w Pomeranii. Swòje wiérztë drëkòwôł téż m.jin. w Punkcie, Zielonym Sztandarze, Dzienniku Bałtyckim, Nowej Wsi ë Jantarze.

Je autorã zbiérków pòezji: Ju nie jem motélnikem (1983), Kol kuńca wieku (1990), Do biôłégo rena (1994), Piesniodzejanié (2003), dlô dzecy: Żużónka jak mrzónka. Kołysanka z marzeń (1984) ë Krôjczi pôjczi (1995). Wszëtczé są pò kaszëbskù, le Żużónka… jesz z dolmaczënkã na pòlsczi.

Pòeticczé dokôzë J. je téż mòżno nalezc w antologiach m.jin. J. ë J. Trédrów Domôcé słowo zwęczné (1994), B. Arsobë ë J. Bòrzëszkòwsczégò Pomorze i morze w poezji (1998), E. ë E. Prëczkòwsczich Mësla dzecka. Antologiô kaszëbsczich wiérztów dlô dzôtków i młodzëznë (2001).

Pisze téż prozatorsczé tekstë. Do terô ksążkòwò ùkôzałë sã: pò kaszëbskù – Łiskawica (1988) ë Psë (1991), pò pòlskù – Żółty kamień (1998) ë Lelek (2001).

Wespół z J. Łiskã wëdôł dramã Jak Kulombószów Krësztof Amerikę wëkrił. Na podstawie tekstu A. Budzisza (1989). Je téż autorã pòlskòjãzëkòwëch kaszëbsczich gôdków Ptak za uszami. Humor i satyra Kaszubów (1992), ë legendów Klechdy kaszubskie (1996). Wespół z E. Szczesakã napisôł, téż pò pòlskù, zbiér repòrtażów Kolce syberyjskiej róży (1990).

J. przedolmacził z kaszëbsczégò na pòlsczi legendë J. Patocka, wëdóné jakno Straszydło w Czarnowskim Młynie (1984). Razã z J. Trédrã mô napisóné tekst do òdjimkòwégò albumù Z. Treppë ë M. Rekòwsczégò Wejherowo i Kalwaria Wejherowska (1993). Je autorã scenariusza do dokùmentalnégò filmù TVP ò kaszëbsczim kùnszce ë lëdowiznie Morzem i ziemią malowane.

Òkróm pòezji ë prozë J. zajimô sã badérowanim. Napisôł dokôzë ò ks. L. Heyce pòd titlã Poeta kaszubskiej nocy (pò pòlskù, 1998) ë ò H. Derdowsczim zatitlowóny Derdowski (pò pòlskù, 2002).

Dokôzë J. bëłë dolmaczoné na jãzëczi: fińsczi, jislandzczi, rusczi, jitalsczi ë piemòncczi. Przełożił na kaszëbsczi m.jin. A. Mickiewicza Krimsczé sonetë (jakno apartny zbiérk ùkôzałë sã w 1998 r.), Inwokacëjô z Póna Tadeùsza ë Òdã do młodectwa (òbadwa nalazłë sã w Piesniodzejanim), a téż wiérztë ùkrajińsczich ë japòńsczich ùtwórców (téż òpùblikòwóné w Piesniodzejanim).

Je dobiwcą wiele nôdgrodów, m.jin. w ògranizowónëch bez Kaszëbskò-Pòmòrsczé Zrzeszenié kaszëbsczich kònkùrsach lëteracczich (w 1977 r. wëróżnienié, a w 1978 r. 3. plac), ë Prozatorsczim Kònkùrsu miona J. Drzéżdżóna (1998 r.).

W 1991 r. òstôł ùhònorowóny Medalã Stolema, a w 2002 r. Strzébrzną Tobaczérą Ôbrama.

Ùżiwô pseudonimù Jan Lipuski.