Stefan A. Bieszk

Stefan A. Bieszk (23.07.1895-8.07.1964)

Ùrodzył w 1895. rokù we Fribùrgù (Badenijô). Jegò òjc (z Kòleczkòwa) robił w wëdôwiznie Hérdra. Béł lubòtnikã kaszëbiznë, ë temù dodóm Bieszków na cëzëznie béł môlã zéńdzéń emigracëji ë sztudérów z Pòmòrzégò, biwelë kòl niegò m. jn. Młodokaszëbi J. Karnowsczi ë ks. L. Heyke. Pò skùńczenim spòdlëczny szkòłë ùcził sã w dżimnazëji w Feldkirch (Austrijô), skùńcził jã we Fribùrgù. W 1915. zdôł maturã ë zaczął sztudia z klasyczny filolodżije. W 1917. rokù òstôł pòwòłóny do miemiecczi armije ë sélóny na frónt. W 1920. rokù Bieszkòwie wôrcëlë w domôcé stronë. Òjc béł direchtorã dżimazëje w Chònicach. Stefan Bieszk zato brôł dzél w wòjnie pòlskò–redzecczi, pùzni sztudérowôł kasyczną filolodżiją na Pòznansczim Ùniwersytece. Òd rokù 1923. béł za szkólnégò òd łacëznë ë grëczëznë w dżimnazëji w Chònicach. Zbiérôł kaszëbską lëdowiznã ë piesnie. W tim cządze napisôł kòle 30 młodzeznowëch piesniów (pò pòlskù ë pò kaszëbskù) słôwiącëch Kaszëbską, do jaczich sóm miôł napisóné mùzyã. Przez swòje dzejanié na kaszëbsczim gònie, òstôł za sztrôfã przeniosłi do dżimnazëji w Zamòscu. Sparłãcził sã z karnã Zrzeszëńców, òd 1934, pùblëkòwôł we Zrzeszë Kaszëbsczi na témë jãzëkòwé, historiczné ë lëteracczé. Stôł sã przédnym jideòlogã tegò karna. Do 1936. pisowôł pò pòlskù, pùzni le pò kaszëbskù.

Pò wòjnie mieszkôł w Chełmnie dze robił w dżimnazëji, a téż ùcził łacëznë w Wëższi Dëchòwny Seminariji w Pelplënie. Òb czas wòjnë nôprzód w Generalny Gùberni, pùzni pò pòwroce do Chemłna, w miemiecczi wòjnowi marénarce (stacjonowôł w Néderlandach). Pò zakùńczenim wòjnë przëjachôł nazôd, robił w chònicczi dżimnazëji ë aktiwno dzejôł na kaszëbsczim gònie. Jakno kaszëbsczi dzejôrz w 1954. rokù béł aresztowóny ë sądzony jakno „wróg Lëdowi Pòlsczi” ë skôzóny na sôdzą. Dlô lëchégò stónu zdarwiégò òstôł zwòlniony z sôdze, wôrcył do Chełmna, dze mieszkôł ju do kùnca żëcégò.

Òb swòje żëcé wespółrobił z cządnikama Zabory, Chëcz, Zrzesz Kaszëbskô ë Kaszëbë, dze béł za gazétnika ë pùblëcëstã a téż prezentowôł swòje dokôzë ë wëniczi badérowaniów jãzëkòwëch. Napisôł pò pòlskù dramë Krwią kapłańską (1928), Szturm na Chojnice (1930), Tobie Ojczyzno (1931), a pò kaszëbskù w 50. latach régã szôłobùłków Pòkòrnô Róża (niepùbl), Kòwôl Czarownik (niepùbl), Pòlnô mësz (razã z Różą Bronk, ps. Piochòwô Lëlëjô, niepùbl). Jegò wierszë òstałë wëdrëkòwóné nôprzód w Literach ë Biuletinie ZK-P, pùzni òstałë wszëtczé wëdóné w zbiérkù Sonety kaszubskie (1975, 2. wëdôwk ùfùlowóny nalazłima wiérztama 1986).

Béł drëkòwóny w antolodżijach Më jesmë òd mòrza (1963), Antologia współczesnej poezji ludowej (1967), Wybór współczesnej poezji kaszubskiej (1967), Kaschubische anthologie (1973), Modra struna (1973), Drëszné spiéwë (1977).

Ùżiwôł pseudonimów Vanoga ë I. Muża.

Ułozył Paweł Szczypta

Овај унос је објављен под Аутори / Autorzy / Autorowie / Autoren / Authors. Забележите сталну везу.